Het verhaal achter het programma stuurt

Terugblik op het renovatieproject ‘De Poorters van Montfoort’

Op donderdag 27 juni is er een lezing verzorgd met als titel ‘samenwerken levert uiteindelijk energie’. De lezing behandelt het renovatieproject ‘De Poorters van Montfoort’, waarbij vanuit de gedachtegang van Active House een renovatieplan is uitgerold en gerealiseerd (1). Nu een dag later is het overduidelijk dat de titel niet de essentie dekt. Eigenlijk had het moeten gaan over hoe verhalen met bijbehorend programma een plan met bijbehorende kwaliteit stuurt.

Besparen en verrijken

Inmiddels zijn de tien Active House woningen aan de Poorterstraat te Montfoort opgeleverd. Met het concept zijn energiezuinige en energieopwekkende woningen gerealiseerd, met extra aandacht voor het binnenklimaat en wooncomfort. Besparen op energiekosten gaat gepaard met het wonen in een comfortabele leefomgeving. Hoe de betrokken partijen dit proces ervaren hebben, van ontwerp tot oplevering, kun je in het volgende korte filmpje zien.

De poorters van Montfoort, eerste gerenoveerde woningen volgens Active House principes

In Montfoort worden voor het eerst in Nederland tien woningen duurzaam gerenoveerd met de focus op een comfortabel binnenklimaat. Hiervoor wordt een nieuw renovatieconcept toegepast. Door het unieke ontwerp gebaseerd op de principes van Active House ontstaat een goede balans tussen energieontwerp, binnenklimaat en omgeving, waarbij het wooncomfort en de gezondheid van de bewoners centraal staat. 

SMART kan mooi en duurzaam zijn

Door: Yuri van Bergen en Jelle Persoon

De aandacht voor de bestaande bouw staat niet meer ter discussie. De vraag is nu echter hoe het accomoderend vermogen van onze voorraad benut kan worden. Hiervoor moet er een open blik zijn voor de vraag en de wil om een passend aanbod te ontwikkelen.
Kijkend naar de vraag zien we vijf thema’s (1) die de vraag typeren:

1. Keuzemogelijkheid voor de individuele bewoner. Er moet weer ruimte komen om van je woning te houden. De bewoner staat centraal.
2. Eigentijds comfort met duurzame energie.  Niet de techniek maar het gebruik bepaalt de oplossing van energieneutraliteit.
3. Ruimte voor passend onderhoud en aanpassingen in de tijd. Bij de keuze van de techniek zijn eisen ten aanzien van het demontabele karakter en flexibiliteit de leidraad. Alleen op deze wijze krijgt hergebruik betekenis.
4. Wonen krijgt weer een ‘eigen’ gezicht met uitstraling. De woning mag weer gezien worden, met respect voor het bestaande. Schoonheid komt terug in de dagelijkse wereld.
5. Niet stapelen, maar integreren maakt het betaalbaar. Niet de afzonderlijke materialen bepalen de kwaliteit, maar het samenspel ervan. Juist de integratie van producten en processen zorgen ervoor dat de kosten-kwaliteitsverhouding verbeterd wordt.

De renovatiepraktijk laat zien dat er een sterke neiging is om één dimensionale oplossing te bieden. Energie en duurzaamheid zijn bij uitstek de thema’s die zo’n eenvoudig dimensie vormen (2). Met Active house is een poging neergezet om vanuit meer invalshoeken het aanbod te bepalen. Zo worden niet alleen mogelijkheden om energie te besparen SMART benut maar ook het beeld en de individuele woonwensen krijgen aandacht. Het is niet alleen smart maar ook mooi en houdt rekening met de bewoners.

In people we trust…

Door: Raymond van Hattum

De laatste tijd is het consumentenvertrouwen tot een dieptepunt gedaald, mede door alle negatieve berichtgeving in de media. Want voor velen van ons zal de situatie niet veel anders zijn dan een jaar geleden. Vertrouwen ontbreekt niet alleen bij consumenten maar ook bij de verschillende bouwprofessionals. Dit geldt zowel voor het vertrouwen in de economie als in elkaar en op die manier komen we dus niet in beweging. Stilstand is achteruitgang, als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg et cetera.

Samenwerken!

Vele bijeenkomsten, gespreksgroepen, onderzoeksprojecten en brainstormsessies passeerden de revue. Vaak allen met het zelfde vraagstuk; “Hoe creëren we meer duurzaamheid in de bouw?”.

Het antwoord op die vraag is eigenlijk heel eenvoudig; ‘samenwerken’! Hoogst waarschijnlijk zijn er binnen uw bedrijf de nodige ontwikkelingen uitgedacht, net zoals bij vele andere bedrijven. Waarom zouden we onze visie niet met elkaar delen om zodanig tot kennisgeïntegreerde innovatie te komen? Niet zozeer werkend richting een commercieel succes, maar vooral richting een maatschappelijk succes. Dat het maatschappelijke succes uiteindelijk zal resulteren in een financiële winst op de langere termijn mag zeker een doel zijn. We brengen uiteindelijk allemaal graag brood op de plank.

Hellende daken, een beeld vol emotie, energie en ruimte

Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

In de naoorlogse periode is het hellend dak bijna gereduceerd tot een zadeldak van 30 of 45º of werd in de geest van het Nieuwe Bouwen vervangen door platte daken. En nog steeds wordt er sober omgegaan met de beeldkracht van de hellende – veelal keramische daken. Vanaf de zeventiger jaren van de vorige eeuw werd hellend vooral gezien als een goedkope manier om kubieke meters te maken. Zij vormden zo een goedkoop alternatief voor de  gemetselde gevel. Ook bij keuze van het afdekkingsmateriaal heeft jaren de goedkope oplossing de boventoon gevoerd. En nu anno 2012 dringt het besef door dat het hellend dak ook een belangrijke rol kan spelen in het beeld van de woning, de straat of wijk. Nog steeds roept het spel van de daken van oudere steden en dorpen een prettig gevoel op bij de toeschouwer (belevingskwaliteit). De kans bij de kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad is er in gelegen, het dak als beeld vol emotie weer een plaats te geven in de gebouwde omgeving. Maar het dak biedt meerdere mogelijkheden.

500.000 warmtepompen in 2020

door: Haico van Nunen

Dat is het doel dat het Nederlands Platform Warmtepompen zich heeft gesteld. Op 14 maart 2012 was het nationaal congres warmtepompen. Met negen lezingen zijn tal van benaderingen getoond voor warmtepompen en op welke wijze de toepassing van warmtepompen gemeengoed kan worden. Een van de lezingen ‘warmtepompen integraal onderdeel renovatievisie 2050’ [0,9 Mb], ging in op de kansen binnen de renovatie.

Active House: woningen die meer geven dan nemen

Door: Haico van Nunen en Yuri van Bergen

Als we om ons heenkijken vormt de bestaande woningvoorraad onze leefomgeving voor de komende eeuw(en). Dezelfde woningen die we nu zien staan er over dertig of veertig jaar  nog steeds. Het is dan nu ook zaak om deze woningen bij een renovatie ingreep goed aan te pakken. Een lik verf volstaat dan niet meer, er moeten grote stappen gezet worden. Alleen de (energiebesparende) maatregelen nemen die voor korte termijn nodig zijn, getuigt van kortzichtigheid en weinig begrip voor de levensduur van onze woningvoorraad. De woningen moeten ook actief een rol gaan spelen bij de energieopwekking. Het Active House project Montfoort is hier een voorbeeld van.

‘Active House is a vision of buildings that create healthier and more comfortable lives for their occupants without negative impact on the climate – moving us towards a cleaner, healthier and safer world.’

Active House is een voorbeeld dat inzet op de lange termijn en integraliteit als onderliggende gedachte met zich meedraagt. Niet alleen energiebesparing, maar ook ruimte, licht, beleving, comfort en energieopwekking zijn een onderdeel van de oplossing en de visie op de toekomst. In Woerden wordt een van de voorbeelden gerealiseerd(1).

Solar Prism duurzaam renoveren op platte en flauw hellende daken

Gebouwen verbruiken wereldwijd ongeveer 40% van alle opgewekte energie. Om de uitstoot van CO2 wereldwijd te reduceren, is het belangrijk het totale energiegebruik van de bestaande gebouwvoorraad terug te dringen. Om deze uitdaging aan te gaan zonder in te leveren op onze comfortabele levensstijl, is een nieuw modulair renovatieconcept ontwikkeld. Met de Solar Prism kunnen bestaande gebouwen met een plat of flauw hellend dak op een duurzame manier worden gerenoveerd. Solar Prism is het resultaat van gezamenlijke duurzame inspanningen van een aantal marktpartijen, waaronder VELUX, die verschillende technologieën zoals VELUX dakramen, het VELUX Solar systeem, PV cellen, een warmte terugwininstallatie en een warmtepomp combineert. Tijdens Building Holland wordt het concept voor het eerst in Nederland gepresenteerd, waarbij geïnteresseerde marktpartijen zich voor een pilot project aan kunnen melden.